ارزیابی نقش انسان در فرسایش کناره‎ای وگسترش جانبی مئاندرهای رودخانه‎ی گاماسیاب در دشت بیستون

در این پژوهش، نقش انسان در فرسایش کناری و گسترش جانبی مئاندرهای گاماسیاب در دشت بیستون مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای دستیابی یه این هدف، شاخص های هندسی 15 مئاندری که انسان در فرسایش و توسعه آنها نقش داشته است با 19 مئاندر دیگر در محدوده دشت بیستون در یک دوره‎ی 24 ساله مورد بررسی مقایسه‎ای قرار گرفته‎اند. برای این کار از تصاویر ماهواره‎ای سال‎های 1986 و 2010 استفاده شده است. پس از رقومی کردن این تصاویر در محیط جی. آی. اس.، ابتدا پلان رودخانه ترسیم و سپس دوایری مماس بر قوس مئاندرها رسم شد و آنگاه شاخص‎های هندسی مورد نظر شامل طول قوس، طول مجرا، زاویه‎ی مرکزی، شعاع قوس و ضریب خمیدگی قوس‎ها اندازه گیری شده اند. نتایج به‎دست‎آمده نشان داده است که میانگین طول قوس 15 مئاندری که انسان در آنها دخالت داشته است، به‎میزان 19 متر، میانگین زاویه‎ی مرکزی حدود 5 درجه، میانگین شعاع قوس‎ها نزدیک به 20 متر بیشتر از 19 مئاندر دیگر افزایش داشته‎اند و میانگین طول مجرا نیز 26 متر کمترشده است. بر این اساس ضریب خمیدگی 15 مئاندری که انسان در آنها دخالت داشته است، به میزان 13/0 بیشتر از ضریب خمیدگی 19 مئاندر دیگر افزایش داشته است. به این صورت که ضریب خمیدگی 15 مئاندر مورد دخالت انسان از 51/1 در سال 1986 به 7/1 در سال 2010 رسیده است، در حالی‎که ضریب خمیدگی 19 مئاندر دیگردر همین مدت از 22/1 به 28/1 افزایش پیدا کرده است.